SBM
BRACTWO

W czasie oblężenia Warszawy przez Niemców we wrześniu 1939 r. budynek ocalał, został jednak częściowo uszkodzony przez dwie bomby lotnicze. W okresie okupacji, w jednym z mieszkań prowadzono, w ramach tajnego nauczania, uniwersyteckie seminaria, na które uczęszczał m.in. KRZYSZ- TOF KAMIL BACZYŃSKI .W marcu 1942 r. z domu wysiedlono część mieszkańców. W opróżnionych lokach zamieszkali niemieccy pracownicy wojskowi i cywilni. W chwili wybuchu Powstania, dom zajęli żołnierze AK ze zgrupowania „KRYSKA”. Ponieważ Skarpa Warszawska na odcinku od Książęcej do Łazienkowskiej była obsadzona przez silne oddziały niemieckie, budynek Szara 14 znalazł się od razu na pierwszej linii obrony Powiśla Czerniakowskiego. Przez pierwsze 5 tygodni Powstania, panował tu względny spokój, czasami przerywany wzajemnymi wymianami ognia, głównie snajperów. Na początku września obronę tej części Powiśla wzmocniły wycofane ze Starego Miasta elitarne, dobrze uzbrojone oddziały harcerskie zgrupowania „RADOSŁAW”. W dniu 11 września 1944 r. Niemcy rozpoczęli przy użyciu wszystkich rodzajów broni zmasowane natarcie na Powiśle. Dom Szara 14 znalazł się wówczas w centrum kilkudniowej bitwy toczonej przez formacje, które miały przejść do legendy, heroicznej lub złowrogiej. Do pierwszej przeszły bataliony „ZOŚKA”, „PARASOL” i „CZATA 49”, do drugiej zgrupowanie SS „ REINEFAHRT”, w skład którego wchodziła złożona z niemieckich kryminalistów brygada „DIRLEWANGER”, która zapisała się wyjątkowym okrucieństwem na warszawskiej Woli. W dniu 13 września Niemcy przeprowadzili atak od ul. Górnośląskiej wzdłuż ul. Rozbrat, wspierany trzema czołgami. Uderzenie zostało skiero- wane na silnie broniony budynek Szara 14. Nacierający ponieśli znaczne straty, zniszczono wówczas strzałami z rusznicy p-panc. „PIAT” dwa z trzech nacierających czołgów. Budynek był wtedy broniony przez część żołnierzy sławnej kompanii „RUDY” batalionu „ZOŚKA” dowodzonej przez 21-letniego harcmistrza por. ANDRZEJA ROMOCKIEGO ps. „MORRO”. Ostatecznie w nocy z 14 na 15 września, dom zajęli Niemcy, natych- miast podpalając go miotaczami ognia. Wzniecony pożar, strawił wnętrza części mieszkań i drewniane fragmenty 6-tej kondygnacji. Chroniąca się w piwnicach domu grupa około 30 mieszkańców miała wyjątkowe szczęście, gdyż nie została wymordowana, lecz tylko wypędzona do obozu przejściowego w Pruszkowie.